Toplum mühendisliği işlerinde kullanılan ve siyasete müdahale aracı olarak görülen dış bağlantılı vakıf, dernek ve platform gibi sivil toplum kuruluşlarına para aktarmada, takibi hayli zor olan kripto para soğuk zincirlerinin tercih edildiği ifade ediliyor. Avrupa ve Amerika’da sıkça başvurulun bu ihanet çarkının, Türkiye’de dış bağlantılı vakıf ve derneklerin finanse edilmesinde devreye alındığı belirtiliyor. Fiziki olarak el değiştirilmesi veya finansal sisteme sokulması zor olan hainlik çarkı finansmanlarının aktarılmasında kripto para platformlarının kullanılması dikkat çekiyor.
YAKALANMA RİSKİ YOK
Bugüne kadar çantayla veya zarflarla taşındı ortaya çıkan rüşvet ile kara paraların el değiştirme şeklinin dijitalleşmesi, yakalanmayı da zorlaştırıyor. Kripto para borsaları üzerinden bu tür yasa dışı para transferleri yapmak isteyenler için, artık hesap şifrelerinin el değiştirmesi yeterli oluyor. Emniyetin Siber Suçlarla Mücadele Dairesi ile Mali Suçları Araştırma Kurulu (MASAK)’na yapılan ihbarlarla bir kısmı tespit edilen bu yasa dışı transferler, çoğunlukla yakalanmadan gerçekleşiyor.
KİRLİ YÖNTEME İLGİYİ ARTTIRIYOR
Kripto paralarla verilen rüşvet, bağış ve yardımlar; alan ile veren açısından yakalanma riskini azalttığı gibi, kara paraları aklamayı da kolaylaştırdığı için son zamanlarda çok tercih edilen bir yöntem olduğu belirtiliyor. Finansal sistemlere dahil edilmesi zor olan yüklü miktarlardaki paralar; bağış, yardım, rüşvet ve sanal bahis gibi yollarla dolaşıma sokulabiliyor.
İZİ SÜRÜLEMEYEN SOĞUK CÜZDANLA YAPIYORLAR
Kripto paraların yoğun olarak kullanıldığı ülkelerin, dijital rüşvette de öne çıktığı görülüyor. Para transferleri ve kara para aklama metotları incelendiğinde, monero gibi izi sürülemeyen kripto paraların yaygın kullanımı dikkat çekiyor. İzi sürülemeyen kripto paralarda alan ve satan kişi tespit edilemediği gibi, işlemin ne zaman yapıldığı ve işlem yapılan cüzdanın adresi öğrenilemiyor.
HUKUKİ SORUMLULUK OLUŞMAMASI ÖNEMLİ
Kara paralar, genellikle internet ile bağlantısı olmayan ve taşınabilir kripto para soğuk cüzdanları üzerinden sisteme dahil edildiği için, bu varlıkları istenilen yere taşımak hem kolaylaşıyor hem de izi sürülemez oluyor. Soğuk cüzdan yöntemi; ödeme yapmak isteyen kişinin parayı fiziki olarak taşıma veya bankacılık sistemi üzerinden transfer etme zorunluluğunu ortadan kaldırıyor. Teknolojik takip ve sosyal medya üzerinden yazışmaların takibi ileri düzeyde olduğu için bu mecralardan rüşvet alıp vermek, kara paralardan bağış yapmak zorlaşınca kripto paralarla bu işin yapması öne çıkıyor. Takibi zor olan kripto hesapların para giriş çıkışı takip edilemediği için bu işlemleri yapanlar için herhangi bir hukuki sorumluluk da oluşmuyor. Özellikle uyuşturucu ve silah tüccarlarının kullandığı bu yöntemin son dönemlerde rüşvet ödemelerinde, misyoner vakıflarının finanse edilmesinde de başvurulan bir yöntem olduğunu ifade ediliyor.
YASAL YOLLARLA YARDIM NASIL OLUYOR?
5253 sayılı Dernekler Kanunu’na göre; dernekler mülki idare amirliğine önceden bildirimde bulunmak şartıyla yurt dışındaki kişi, kurum ve kuruluşlardan ayni ve nakdi yardım alabiliyor. Aynı kanunun 21’inci maddesinde; yurt dışından gelen nakdi yardımların banka aracılığıyla alınması zorunluluğu da var. Yurtdışından yardım almak isteyen dernek ve vakıflar isteklerini bir dilekçe ile mülki idare amirliğine bildirmek zorunda. Dilekçede; yardım alınacak kişiliğin adı, adresi, yardımın miktarı veya cinsi ile alınan yardımın hangi amaç/amaçlar için kullanılacağı ve faaliyetin tüzük veya senette belirtilen amaç ve çalışma konuları arasında bulunup bulunmadığı belirtilmesi gerekiyor.
Yenişafak
