Dünya Sağlık Örgütü (WHO) verilerine göre, çeşitli ülkelerde sigara kullanımını kısıtlama politikaları sonuç veriyor. Türkiye’de de özellikle son 10 yıl içerisinde sigara kullanımına ve satışına dair çok ciddi kısıtlamalar getirildi.
Televizyonda yayınlanan program, film ve dizilerde, müzik kliplerinde, reklam ve tanıtım filmlerinde, sinema ve tiyatrolarda gösterilen eserlerde tütün ürünleri görüntülerine yer verilmiyor.
Sağlık, eğitim ve öğretim, kültür ve spor hizmeti verilen yerlerde ve üniversite yerleşkelerinde tütün ürünlerinin satışına da yasak getirildi. Tütün ürünleri paketleri ile nargile şişelerinin üzerine, zararlarını belirten resimli ve Türkçe yazılı uyarı veya mesajlar konuldu.
Tek tip ve tek renk uygulaması
Türkiye’de üretilen veya ithal edilen tütün ürünleri; markanın yazım şekli, yazı karakteri, punto boyutu, paket üzerindeki konumu, paketlerin rengi, diğer yazı, ibare ve şekiller dahil olmak üzere, aynı şekilde tasarlanan düz ve standart paket biçiminde piyasaya arz edilmeye başladı.
2016 yılında alt yapısı hazırlanmaya başlayan uygulama kapsamında sigara paketleri tek tip ve tek renk uygulamasına aykırı davrananlara ise 20 bin TL ceza kesilecek.
14 ayrı resimli sağlık uyarısı
Paketlerde, bilgi mesajı olarak “Tütün dumanı, kansere yol açtığı bilinen 70’ten fazla madde içerir.” bilgi mesajı da bulunacak. Paketler için 14 ayrı resimli sağlık uyarısı belirlendi.
Caydırıcı görüntülerle birlikte oluşturulan resimli uyarılarda yer alan ifadelerden bazıları şöyle:
-Sigara içiyorsanız çocuğunuzun da sigara içme ihtimali 2 kat fazladır.
-Yaşam boyu sigara içenlerde erken ölümlerin yarısı sigara içmekten kaynaklanmaktadır.
-Sigara içmek, kan akışını yavaşlatır ve cinsel iktidarsızlığa neden olur.
-Sigara kullanımı gebelikte erken doğuma yol açarak bu bebeklerdeki ölüm, hastalık ve engellilik riskini artırır.
-Sigara kullanımı her aldığınız nefesi zorlaştıran kronik bronşite neden olmaktadır.
-Sigara en büyük inme nedenidir.
-Sigara içmek, ayakta kangrene neden olur.”
10 yılda 329 milyar lira vatandaşın cebinden çıktı
Türkiye’de 2008 yılında 108 milyar adet sigara için 18,3 milyar lira harcama yapılırken, 2017 yılında 106 milyar adet sigara için 56 milyar lira ödendi. Son 10 yılda satılan bir trilyon adet sigaraya karşılık, vatandaşın cebinden 329 milyar lira çıktı.
“Dumansız Araç Uygulaması”
Türkiye’de, “Dumansız Araç Uygulaması” ise 2019 yılında ilk kez hayata geçirildi. Emniyet ve jandarmanın ülke genelindeki denetimlerde binlerce sürücüye sigara kullanımı kabahatinden idari para cezası uygulandı.
Sigara Bırakma Polikliniği
Sık sık sigaranın zararlarına dikkat çeken uzmanlar, sigara içenlerde görme kaybı riskinin, içmeyenlere kıyasla 2 kat daha fazla olduğunu söylüyor.
Sağlık Bakanlığınca hastalıklar oluşmadan önleyici ve koruyucu tedbir olması için ülke genelinde Sağlıklı Hayat Merkezi kurdu.
Mardin’e de kazandırılan Sağlıklı Hayat Merkezi’nde hizmet veren Sigara Bırakma Polikliniğinde deneyimli hekimler tarafından sigarayı bırakmaya kararlı bağımlıların, bağımlılık düzeylerine göre önerilerde bulunulurken, uygun görülen kişilere ilaç tedavisi ve psikolojik danışmanlık hizmetleri veriliyor.
“Mardin’de 431 kişi sigarayı bıraktı”
Sağlıklı Hayat Merkezi Sorumlusu Uzm. Dr. Aslı Kılıçkaya, sigarayı bırakmak için şimdiye kadar merkeze başvuran 2 bin 799 kişiden 431’inin sigarayı bırakmayı başardığını aktardı. Merkeze başvuranların kayıtlarının yapıldığını, önce nikotin düzeyinin ölçüldüğünü, buna istinaden tedavi yöntemlerinin uygulanmaya başlandığını belirten Kılıçkaya, “Gerekiyorsa ilaçla, nikotin bandı veya sadece psikolojik danışmanlıkla desteklenerek görüşmelere devam ediyoruz.” dedi.
Kılıçkaya, “Sigara Bırakma Polikliniğinde bir doktor ve bir tıbbi sekreterimiz var. Hastalarımız, kapıdan girdiği andan itibaren güler yüzle karşılayıp sigarayı bırakması konusunda ilk başta psikolojik destek veriyoruz. Sonrasında bir risk değerlendirme formu kullanarak, gerekiyorsa ilaç tedavisine başlıyoruz. Sonrasında da desteklerimizi devam ettirip 3 kez kontrolle gelmesini sağlıyoruz.” diye konuştu.
Mardin merkez Artuklu ilçesinin yanı sıra Kızıltepe ile Midyat ilçelerinde de sigarayı bırakma merkezlerinin bulunduğunu aktaran Kılıçkaya, “2019 yılı içerisinde Kızıltepe ilçemizde bin kişi merkezimize başvurdu ve bunlardan 190’ı sigarayı bıraktı. Midyat ilçemizde 29 Temmuz’da açılan merkezimize 240 kişi başvurdu ve bunlardan 28’i sigarayı bıraktı. Artuklu’da ise bin 557 kişiden 213’ü sigarayı bıraktı. 2019 yılında ilimiz genelinde 2 bin 799 kişi sigarayı bırakmak için merkezimize başvurmuş olup bunlardan 431’i sigarayı bırakıp tamamen kurtulmuş oldu. Bu da bizi çok mutlu etti.” dedi.
“Sigaradan kurtulmak artık çok daha kolay”
Çalışmalarına ara vermeden devam ettireceklerini kaydeden Kılıçkaya, son olarak şunları söyledi:
“Bilindiği üzere tütün kullanımı önlenebilir bir halk sağlığı sorunudur. Bunun önlenebileceği çok net bir şekilde ortadadır. Dünyada her 3 yetişkinden biri maalesef sigara kullanıyor. Sigarayı bırakmak isteyenler için ülkemizde polikliniklerimiz mevcut. Tabi en başta bırakacak kişinin kararlı olması lazım. En önemlisi de aslında sigara kullanımına hiç başlanmamasıdır. Ama başlayan biri de kararlı olduğu zaman ondan kurtulmak da gerçekten artık çok kolay.”
“Sigara içen herkesi bırakmaya davet ediyorum”
Türkiye’de son yıllarda sigara yasağına ilişkin atılan adımları desteklediğini aktaran vatandaşlardan Yusuf Kızılboğa da, “Sigara çok ciddi bir hastalık olmuş ve kullanan kişiyi yavaş yavaş öldürüyor. Sadece içen kişi değil, dumanıyla da çevredeki insanlara zarar veriyor. Son zamanlarda sigara yasağı ile ilgili çok güzel adımlar atılıyor, ben bunları destekliyorum. Sigara içen herkesi bırakmaya davet ediyorum.” dedi.
“Birçok hastalığın sebebi sigaradır”
Allah’ın bazı şeyleri helal, bazılarını da haram kıldığını belirten Vaiz Kemal Kahraman ise “Biz Müslümanlar, bize helal kılınan şeylerden istifade eder, kullanır ve faydalanırız. Haram olanlardan da kaçınırız. Sigara olayı, bugün dünyada toplumsal bir halk sağlığını yakından ilgilendiren bir konudur. Tıbbın ilerlemesiyle beraber sigaranın ne kadar zararlı olduğu herkes tarafından biliniyor. Uzmanlar, birçok hastalığın sebebi olarak sigarayı gösteriyor.” dedi.
“Sigara haramdır hükmüne aynen katılıyorum”
Dünyada her yıl 6 milyon insanın sigaradan öldüğünü hatırlatan Kahraman, “Bu her 10 saniyede bir insanın sigaradan ölmesi demek. Bu da büyük bir vebaldir.” dedi.
Diyanet İşleri Başkanı Prof. Dr. Ali Erbaş’ın sigaranın haram olduğuna dair açıklamasını hatırlatan Kahraman, Erbaş Hoca’nın açıklamasına aynen katıldığını söyledi.
“Sigara; sarımsak ve soğan kadar kötü kokuyor”
Kahraman, son olarak şunları söyledi:
“Peygamber Efendimiz (Sallallahu Aleyhi Vesellem) ‘Dinin direği namazdır.’ diyor. İslam namaza çok önem veriyor ve İslam’ın 5 şartından biridir. Peygamberimiz namaza ve özellikle cemaatle namaz kılmaya teşvik etmiştir. Ama diğer taraftan da kötü kokusundan dolayı ‘Soğan ve sarımsak yiyen kişiler mescidimize yaklaşmasın.’ diyor. Sigara da sarımsak ve soğan kadar kötü kokuyor, hatta daha da fazla kokuyor. Toplumda bir sürü rahatsızlığı olan insanlar var. Kalp sorunu olan var, nefes darlığı olan var ve bu sigara, bu insanları rahatsız edip zarar veriyor. Bir Müslüman, başkasına da kendine de zarar vermemesi lazımdır. Müslüman, başkasına zarar veren değil, faydalı olan kişidir. Bu sigarayı içenlere sesleniyorum; bir an önce bırakın ve kendinize de başkasına da zarar vermeyin.”
