Kelime anlamı yüksek sesle tekbir almak, bayram namazını kılmak için musallaya çıkmak olan teşrik tekbiri Hanefi, Hanbeli, Zahiri ve Zeydi mezheplerine göre farklılık gösterir.
TEŞRİK TEKBİRİ NEDİR?
‘Teşrik’ Arapçada ‘etleri doğrayıp kurutmak’ demektir. Vaktiyle bayramın birinci günü Mina’da kesilen kurbanların etleri, bayramın ikinci, üçüncü ve dördüncü günlerinde güneşte kurumaya bırakılırdı. Bu nedenle bu üç güne et kurutma günleri anlamında ‘eyyam-ı teşrik / teşrik günleri’ denildi. ‘Tekbir’ ise Allah’ı ululamak, yüceltmek demektir.
Kurban Bayramı’nın arife günü (Zilhicce ayının dokuzunu günü) sabah namazından başlayarak bayramın dördüncü gününe ikindi namazına kadar (Zilhicce ayının on üçüncü günü) ikindi namazı dahil farz namazlardan sonra “Allahü ekber Allahü ekber la ilahe illallahü vallahü ekber Allahü ekber ve lillâhi’l-hamd” cümlesini söylemeye ‘teşrik tekbiri’ denir.
Teşrik tekbiri getirmek için illa kurban kesmek gerekmiyor. Kurban kesmeyenler de tekbir getirmekle yükümlüdür.
TEŞRİK TEKBİRİ NE ZAMAN GETİRİLİR?
İslam Peygamberi Hz. Muhammed, Kurban Bayramı’nın arife günü sabah namazından başlayıp bayramın dördüncü günü ikindi namazına dek (ikindi namazı da dahil) farz namazlarının ardından teşrik tekbiri getirirdi. (Beyhakî, es-Sünenü’l-kübrâ, III, 315; Dârekutnî, es-Sünen, III, 439, 440)
Ebu Hanife’ye göre teşrik tekbirlerinin, arife günü sabah namazından itibaren bayramın dördüncü günü ikindi namazına kadar sekiz vakit, cemaatle kılınan farz namazlardan sonra söylenmesi vaciptir.
TEŞRİK TEKBİRİ KAÇ DEFA GETİRİLİR?
Hanefilerde benimsenen görüşe göre arife günü sabah namazından Kurban Bayramı’nın dördüncü günü ikindi namazına dek 23 vakit, her farzın arkasından teşrik tekbiri getirmek her Müslümana vacip olmuştur.
Teşrik günlerinde kazaya bırakılan namaz aynı günlerde kaza edilirken teşrik tekbirleri de getirilmesi uygundur. Teşrik günleri çıkılmasının ardından kaza edilmeleri durumunda ise tekbir getirilmeye gerek olmaz.
Namaz kaza edilmediği müddetçe tekbirler kaza edilmesine gerek yoktur. (Serahsî, el-Mebsût, II, 43-44; İbnü’l-Hümâm, Feth, II, 82). Şafii mezhebine göre ise teşrik tekbirleri sünnettir (Mâverdî, el-Hâvî, II, 500-501)
TEŞRİK TEKBİRİ NASIL GETİRİLİR?
Hanbeli, Hanefi, Zeydi ve Zahiri mezheplerine göre teşrik tekbirleri “Allahüekber Allahüekber la ilahe illallahü vallahü ekber Allahüekber ve lillahi’l-hamd” şeklindedir.
Teşrik tekbiri “Allah her şeyden yücedir, Allah her şeyden yücedir. Allah’tan başka ilah yoktur. O Allah her şeyden yücedir, Allah her şeyden yücedir. Hamd Allah’a mahsustur” anlamına gelir.
Şafiiler ve Malikiler teşrik tekbirlerinin üç kere “Allahüekber” diyerek yerine getirileceğini ifade ederken, sonraki zaman Malikiler ve Şafiiler, diğer mezhepler tarafından belirlenen tekbir ibaresinin okunmasını da uygun görür.
Bazı kaynaklarda bu lafızlar Hz. İbrahim’e nispet edilmiştir. (İbn Âbidîn, II, 178-180; ayrıca bk. es-Sâffât 37/100-110)
ADETLİYKEN TEŞRİK TEKBİRİ GETİRİLİR Mİ?
Kadınlar, adetliyken namaz kılmadığı için teşrik tekbiri de getiremez.
